Azərbaycan futboluna aid müsbət məqamları axtarmalı olsaq, nadir hallarda nəyinsə altından qızılı xətt çəkə bilərik. Ən önəmli müsbət məqam “Qarabağ”ın avrokuboklarda uğurlu çıxışıdır. Amma gəlin qəbul edək, uşaq futbolunun inkişafı futbolumuz üçün ən müsbət təkan olardı. Bu istiqamətdə isə ləng addım atır, hətta iməkləyirik.
Təbii ki, hər şey akademiyaların fəaliyyəti ilə bağlıdır. Özümüz bu yöndə bir iş görə bilmiriksə, heç olmasa, böyük klublardan bəhrələnək.
Bir neçə gün əvvəl “Barselona” prezidenti Joan Laportanın Bakıya gələrək dövlət başçısı cənab İlham Əliyevlə görüşməsi sözün yaxşı mənasında açıq səmada şimşək effekti verdi. Hamımızın beynində bir sual işarəsi yarandı: əcəba, “Barselona”nın burada akademiyasının filialı fəaliyyət göstərə bilərmi?
Girişə bədbin notlarla başlasaq da, Azərbaycan futbolunun inkişafı baxımından son illərdə ciddi addımlar atılmaqdadır. Bu addımların ən əhəmiyyətlisi isə “Barselona” futbol klubunun akademiyasının Azərbaycanda açılması ilə bağlı müzakirələrin başlanmasıdır. Laporta və Azərbaycan Prezidentinin görüşü bu istiqamətdə atılan mühüm bir addım ola bilər. “La Masia” akademiyasının filialının ölkəmizdə fəaliyyətə başlaması, futbolun inkişafına yeni bir nəfəs gətirər. Nəticədə bu, həm beynəlxalq əlaqələri gücləndirəcək, həm də yerli istedadların üzə çıxmasına imkan yaradacaq.
İndiki məqamda bu akademiyanın hansı şəhərdə fəaliyyət göstərməsi məsələsi isə xüsusi önəm daşıyır. Təbii ki, ağıla gələn ilk şəhər paytaxt Bakıdır. Çünki ölkənin təxminən yarısı buradadır. Amma maliyyə kapitalı olan yerdə, məkan elə də prinsipial əhəmiyyət kəsb etməyəcək. Doğru iş görməklə paytaxtda yaşayan uşaqları bölgədə yaradılacaq akademiyaya köçürmək olar. Ona görə də “Barselona” ilə belə bir razılıq əldə edə bilsək, onu Bakıda deyil, Mingəçevirdə aça bilərik. Bu həm coğrafi cəhətdən, həm də yerli futbolçuların inkişafı baxımından daha faydalı ola bilər.
Mingəçevir şəhəri Azərbaycanın coğrafi olaraq təxminən mərkəz hissəsində yerləşməsi səbəbindən həm əsas yollara, həm də digər bölgələrdən rahat şəkildə gəlməyə imkan yara bilər. Bu, ölkənin müxtəlif bölgələrindən istedadlı futbolçuların bu akademiyaya qatılması üçün əlverişli şərait yaradacaq. Həmçinin, akademiyanın açılması, Mingəçevirdə və ətraf bölgələrdə idmanın inkişafına ciddi töhfə verəcək. Bütün ölkə üzrə istedadların kəşfi və inkişafı üçün Mingəçevirin coğrafi mövqeyi əvəzsizdir, çünki burada bütün bölgələrdən uşaqlar daha asanlıqla gəlmək imkanına sahib olacaqlar.
Bundan əlavə, Mingəçevirin iqtisadi inkişafı üçün də akademiyanın burada fəaliyyət göstərməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. “Barselona”nın məşhur akademiyasının təcrübəsindən faydalanaraq, bu şəhər, futbol sahəsində beynəlxalq əlaqələr quracaq və digər böyük klublarla əməkdaşlıq edəcək. Belə bir layihə, futbol şəhəri kimi tanınan Mingəçevirdə və ətraf ərazilərdə yeni iş yerlərinin yaradılmasına da təkan verəcək. Bu isə öz növbəsində, yerli əhalinin məşğulluğunu artıracaq və sosial-iqtisadi şəraitin yaxşılaşmasına gətirib çıxaracaq. Hər nə qədər olmasa da, akademiyaya təchizat və müxtəlif sahələr üzrə o qədər personal cəlb edilməlidir ki…
“Barselona”nın akademiyasının Azərbaycanda, xüsusilə Mingəçevirdə fəaliyyət göstərməsi həm də gələcəkdəki perspektiv baxımından futbolumuzun keyfiyyətinin artmasına, gənc futbolçuların peşəkar səviyyədə yetişməsinə və ölkənin beynəlxalq arenada daha rəqabət qabiliyyətli olmasına səbəb olacaq. Bu akademiya, yalnız futbolçuların təhsilini deyil, həm də onlara dünyanın ən yaxşı mütəxəssisləri ilə birbaşa təlim keçmək imkanı verəcək. Bu, Azərbaycanda futbola olan marağı artıracaq və futbolun inkişafı üçün yeni bir dövrün başlanğıcı olacaq.
Təbii ki, “Mingəçevir” klubunun sahibi sayılan Adnan Əhmədzadənin Joan Laporta ilə olan münasibətləri bu layihənin həyata keçirilməsində mühüm rol oynaya bilər. Layihə reallaşarsa, “Mingəçevir” futbol klubu da inkişaf edəcək və Azərbaycanın futbol ekosistemi daha müasirləşəcək.
Bütün bunlar bir araya gəldikdə, Mingəçevirin “Barselona”nın akademiyası üçün ideal bir yer olacaq. Bu layihə həm regional futbolun inkişafına, həm də yerli əhalinin həyat şəraitinin yaxşılaşmasına böyük təsir göstərəcək. Mingəçevirin coğrafi mövqeyi, bu bölgədən gələcək futbol istedadlarının sayını artıracaq və Azərbaycanın futbol tarixində yeni bir dövrün başlanğıcına səbəb olacaq.
İndi isə gəlin, məsələyə daha qlobal yanaşaq. Ən azı Qafqaz prizmasından söhbətə girişək. Azərbaycanın futbol bazarı indiyə qədər müəyyən inkişaf yolu keçmiş olsa da, ümumilikdə Avropa səviyyəsində gənc futbolçuların çıxışı məsələsində hələ ciddi çətinliklərlə üzləşir. Gürcüstan və Ermənistanın futbolçuları son illərdə Avropa bazarına daha asanlıqla çıxırlar ki, bunun bir neçə səbəbi var. Birincisi, bu ölkələrdə futbol sahəsindəki sistematik inkişafın, həmçinin xarici klublarla əməkdaşlığın daha intensiv olmasıdır. Gürcüstan və Ermənistan, futbolun təhsilində və məşqçilərin yetişdirilməsində müasir metodlardan istifadə edərək, gənclərini daha cəlbedici hala gətirirlər. Bunun nəticəsində, Avropa klubları bu ölkələrin futbolçularına daha çox maraq göstərir və onlara yol açır.
Amma bu, Azərbaycanın futbol potensialı ilə müqayisədə daha az olduğu anlamına gəlmir. Əksinə, ölkəmizin futbol mədəniyyəti və müəyyən mənada potensialı var. Sadəcə, gənclərin inkişafına yönəlmiş müasir akademiyalar və sistemlərdə boşluqlar mövcuddur. Və burada “Barselona” akademiyasının açılması, bizə həmin boşluqları doldurmaq və futbol bazarımızı beynəlxalq səviyyədə daha cəlbedici etmək şansı yaradır.
“Barselona” akademiyası Azərbaycanda açılarsa, bu, çox ciddi bir dəyişikliklərə səbəb olacaq. Bu addım təkcə ölkə daxilindəki futbolçuları deyil, həm də Gürcüstan və Ermənistan kimi qonşu ölkələrin futbol bazarını hədəf alacaq. Belə desək, bu akademiya, “küləyi bizim tərəfə əsdirə biləcək” layihə olacaq. Yəni, biz bu akademiya vasitəsilə, təkcə yerli futbolçularımızın inkişafını deyil, həm də regionda futbol bazarının balansını dəyişdirə bilərik.
Gürcüstan və Ermənistanın futbol bazarının hazırda bir üstünlüyü o ölkələrdə yetişən futbolçuların Avropa bazarına daha asan çıxmasıdır. Bu, özlüyündə müəyyən iqtisadi və idman əlaqələri yaratmışdır. Lakin “Barselona” akademiyasının Azərbaycanda fəaliyyətə başlaması, bu vəziyyəti dəyişdirə bilər. Əgər biz burada gəncləri daha keyfiyyətli, müasir metodlarla yetişdirməyə başlasaq, Avropada tanınan və maraq doğuran futbolçular yetişdirməyə başlayarıq. Bu isə həmin ölkələrin bazarını zəiflədə bilər. Onların yerinə, Azərbaycan bazarının güclənməsi və yerli futbolçuların daha çox Avropa klublarında şans qazanması mümkündür.
Bu, sadəcə bir futbol akademiyasının açılmasından daha çoxdur. Bu, Azərbaycanın regionda futbol sahəsində liderliyini daha da gücləndirəcək və daha çox istedadlı gənci öz akademiyamıza cəlb etməyə imkan yaradacaq. Bizim futbolçularımız artıq yerli akademiyalarda dünyanın ən yaxşı məşqçiləri və təlim metodlarından faydalana biləcəklər, bu da onlara Avropa klublarının diqqətini çəkməkdə kömək edəcək. Beləliklə, bu akademiyanın açılması, yalnız Azərbaycanda deyil, ümumilikdə Cənubi Qafqazda futbol bazarını dəyişdirmək, yeni tendensiyalar yaratmaq şansı verəcək.
Yəni, biz “Barselona”nın bu akademiyasını Azərbaycanda qurmaqla, həm futbol təhsilini, həm də ölkənin beynəlxalq arenadakı mövqeyini daha da gücləndirə bilərik. Bununla yanaşı, bu addım, qonşu ölkələrin bazarını da azaldacaq, çünki Azərbaycanda daha keyfiyyətli futbol təhsili və inkişafı gözləniləcək. Bu isə gənc futbolçuların Avropada daha çox şans əldə etməsinə səbəb olacaq və nəticədə, Gürcüstan və Ermənistanın futbol bazarını “öldürmək” və ya ən azından balansı dəyişdirmək mümkün olacaq.
Bu, sadəcə bir akademiya layihəsi deyil, həm də regional futbol bazarının mərkəzinin Azərbaycana doğru yönəlməsi üçün vacib bir addım olacaq. Amma burada bir məqam da var. “Barselona” Hindistanda da akademiya açmışdı, amma sonradan perspektiv görməyərək oranı tərk etdi. Təbii ki, biz Hindistan deyilik. Amma valideynlərin uşaqlarını doğru istiqamətdə yönləndirə bilməməsi və müəyyən tərbiyə məsələləri işləri korlaya bilər. Burada akademiyanın bünövrəsini qoymamışdan əvvəl gərək şüurumuzu da dəyişək.
TAHİR MİRZƏ
