Ölkə futbolu
Azərbaycan torpağında, torpağında…
Hər dəfə əcnəbi məşqçilər Azərbaycana gəlib-gedəndə…
Hər dəfə əcnəbi məşqçilər Azərbaycana gəlib-gedəndə mənim yadıma Niyaməddin Musayevin “Azərbaycan torpağında” mahnısı düşür. Gözəl səsə malik xanəndə canımız qədər sevdiyimiz vətənimizin torpaqlarını vəsf etdiyi həmin mahnısının sonuncu bəndində “biz gedərik, “Röya” qalar Azərbaycan torpağında” deyirdi. “Röya” qrupuna rəhbərlik edən Niyammədin bəy bununla da işarə vururdu ki, bir gün özü həyatda olmasa da, oxuduğu mahnılar xalqın yaddaşında qalacaq.
Allah Niyaməddin bəyə can sağlığı versin. Gözəl müğənnimiz əmin ola bilər ki, bir-birindən gözəl mahnıları uşaqdan böyüyə qədər hər kəsin qəlbində və yaddaşında özünə yer edib. Amma saylarını çoxdan itirdiyimiz əcnəbi çalışdırıcılar ölkəmizdən gedəndən sonra hansısa müsbət izlər buraxmadıqlarına əmin ola bilərlər. Onsuz da Azərbaycan futbolunun qazandığı uğurlar barmaqla sayılası qədərdi. Həmin təkəm-seyrək uğurların da mütləq əksəriyyətində yerli məşqçilərin imzası var.
Tarixi o qədər də dərindən vərəqləməyə ehtiyac yoxdu. Berti Foqts artıq 6 ildən çoxdu ki, millimizi çalışdırır. Bu müddətdə yığmamızın ifasında hansısa düşünülmüş futbol elementlərinə, ciddi taktiki gedişlərə rast gəlməmişik. Üstəlik, əvvəlki illərlə müqayisə edəndə oyun planında xeyli gerilədiyimiz faktdı. Yerli məşqçilərin zamanında milliyə indiki kimi şərait yaradılmırdı. Bununla belə, hər seçmə mərhələdə hansısa güclü rəqibi Bakıda büdrədə bilirdik. Foqtslu yığmanın ən böyük zəfərlərindən sayılan Türkiyə üzərində qələbə də məhz Vaqif Sadıqovun adıyla bağlı olan künc zərbəsi sayəsində qazanılmışdı. Onun həmyerlisi Bernard Lippert U-21 yığmasını çalışdırdığı 6 il ərzində cəmisi 4 qələbə qazanıbsa, artıq nəsə deməyə ehtiyac yoxdu.
Əcnəbi mütəxəssis sevgisi AFFA-da oturanlarla yanaşı klub başbilənlərinin də ürəyində dərindən kök salıb. Halbuki, gəlmələrlə müqayisədə yerlilərin aktivinə yaza biləcəyimiz uğurların sayı əhəmiyyətli dərəcədə çoxdu. Rasim Karanın çətin məqamda qoyub qaçdığı “Qarabağ”ı Qurban Qurbanov dirçəltdi. Ardıcıl neçə mövsüm avroliqanın play-off mərhələsindən qayıdan “köhlən atlar” bu mövsüm çempionluğu bayram edib, yenidən qitə səhnəsində tarix yazmağa yaxındı. Elə qitə kuboklarının qrup mərhələsinə adına yazdırmaqla ilkə imza atan “Neftçi” də bu uğuru azərbaycanlı məşqçi Böyükağa Hacıyevin sayəsində qazanıb. Nazim Süleymanov kasad büdcəylə AZAL-ı Avroliqaya çıxarmağı bacarsa da, rəhbərliyin dəstək vermədiyini görüb, işini yarımçıq saxlamağa məcbur olmuşdu.
Bəs, əcnəbi məşqçilər neyləyib? Mirça Rednik bir çemodan pulla ölkəsində gəzib, komandasını legionerlə doldursa da, “Xəzər Lənkəran” elə birinci təsnifat mərhələsindəcə mübarizəni dayandırdı. Tariximizə qara ləkə kimi yazılan “Makkabi faciəsi”nin də altında əcnəbi Con Toşakın imzası vardı. Halbuki, Yunis Hüseynov yarımcan heyətlə “gəmiçilər”i növbəti mərhələyə çıxarmışdı.
Bu cür müqayisələrin sayını çoxalda da bilərik. Amma nə fayda? Dediklərimiz-yazdıqlarımız klub başbilənlərinin vecinə də olmur. May ayında əcnəbi çalışdırıcını yola salan “Xəzər Lənkəran”la “Qəbələ” gözünü yenə də Azərbaycandan uzaqlara dikib. Buna qədər “sükanı” etibar etdiyiniz əcnəbilərdən nə fayda görmüsüz? Fatih Kavlakın Elxan Abdullayevdən, Ramiz Məmmədovdan nəyi artıq idi ki? Yoxsa Toşakla Dənizli “Xəzər Lənkəran”a Nazim Süleymanovla Yunis Hüseynovdan daha çox fayda verə bildi? Strategiyası bilinməyən ölkə klubları acı təcrübədən dərs çıxarmayıb, əcnəbi mütəxəssislərə qucaq açmağa davam edir. Hələ rəsmiləşməsə də, “Qəbələ”nin bolqar çalışdırıcı İvaylo Petevlə 1,5 milyon qarşılığında anlaşdığı xəbər verilir. Hansı keyfiyyətlərinə görə? Bu həmin Petevdi ki, sofiyalı fanatlar onun mətbuat konfransına basqın edib, paltarını əynindən çıxarmışdılar. Azərbaycanda əcnəbi çalışdırıcıları soyundurmurlar, əksinə, ciblərinə pul doldurub, vətənlərinə yola salırlar. Özlərindən sonra heç bir xoş iz buraxmasalar belə…