AFFA rəhbərliyinin neft pullarını dağıtmaqdan başqa düşüncəsi yoxdu. Əlinin altında SOCAR kimi pul kisəsi varsa, əhalinin sosial problemləri, maliyyənin daha uyğun istiqamətlərə xərclənməsi bu insanların vecinə deyil. İmkan daxilində çox qazanmağa, çox talamağa çalışırlar.
Maraqlıdı ki, AFFA rəhbərliyi problem özü yaradır, sonra isə onun həlli üçün sponsora pul xərclədir. Vaxtilə süni örtüklü meydançalar salıb, qısa müddət sonra onları təbii ot örtüyü ilə əvəz edəndə də bunu etmişdilər. İndi isə VAR sisteminin tətbiqi üçün eyni addımları atırlar. Yüksək maliyyə tələb edən bu texnologiyanın Azərbaycana gətirilməsi, istifadə edilməsi böyük pullar xərclənməsini gərəkdirir. Görünür, bunda maraqlı olan, həmin puldan böyük faizlər qazanacaq şəxslər hakim səhvlərində həvəslidi.
Hakimlər Komitəsinin sədri Frits Stuxlikin səhv edən hakimlərə cəza verməməsi, əksinə, elə növbəti oyunlarda onları təyinatla mükafatlandırması səbəbsiz deyilmiş. Qitə futbol qurumu tərəfindən göndərilən, ola bilsin, bu təşkilatda hansısa insanların marağını təmsil edən avstriyalı işi elə qurub ki, VAR-ın tətbiqi üçün zəmin hazırlanır. Onun şəriki olan AFFA-nın icraçı vitse-prezidenti Elxan Məmmədov da yeni texnologiyanın tətbiqi üçün dəridən-qabıqdan çıxır.
AFFA öncə VAR-ı gələn mövsümdən tətbiq etməyi planlaşdırırdı. Amma nə oldusa, İcraiyyə Komitəsində məsələ müzakirəyə çıxarıldı və proses gələn ilin yanvarına kimi tezləşdirildi. Stuxlik müsahibələrində tez-tez VAR-dan danışmağa, onun yoxluğunda səhvlərin aradan qaldırılmasının mümkünsüzlüyünə eyham vurmaqdadı – sanki indiyədək VAR-sız həyat yox imiş, xoruzsuz səhər açılmırmış. Və ən nəhayət, ən yaxın keçmişdə AFFA hakimlərə öz qərarlarına şərh vermək imkanı yaratdı. Bir şərtlə ki, narazılıq doğuran epizodlar VAR protokoluna uyğun olsun, yəni, ancaq VAR-dan danışsınlar…
Aylardı yazırıq, VAR sisteminə bu qədər ciddi-cəhdlə can atılmasının bir qrup insanın maraqlarına xidmət etdiyini ictimailəşdiririk. Bizi bəzən qərəzdə, bəzən də məsələyə düzgün yanaşmamaqda qınayırdılar. Lakin haqq nazilir, üzülmür. Sabiq FIFA referisi Rəhim Həsənovun “Qaynarinfo”ya verdiyi son müsahibə dediklərimizin təsdiqi oldu.
38 yaşında Stuxlikin qərəzi üzündən hakimliklə vidalaşan Həsənov deyir: “Hiss etdim ki, mənə ehtiyac duymurlar. Ehtiyac olmayan yerdə qalmağın heç bir adı yoxdur. Hiss etdim ki, nə təyinat alıram, nə də hansısa oyunlara gedirəm. Əlbəttə, çox çətindir. İstəməzdim belə olsun. 38 yaşım var, hakimlik etmək istəyirdim. Uşaqlıqdan bu peşənin içindəyəm. Əvvəlcə futbol, sonra hakimlik… Açığı, sonun belə olacağına heç inanmazdım. Təəssüf ki, belə alındı, ayrıldım. Bəlkə də gələcəkdə çalışaram. Ancaq indiki komitə ilə işləmək istəmirəm. Necə ki, onlar laqeyid oldular, eyni addımı mən də atmalı idim.
8 il beynəlxalq dərəcəli hakim olmuşam. Qarşıma şərt qoydular ki, çıxmalısan. Dedim, gənc hakim yetişdirirsinizsə, ikiəlli razıyam. İstərdim ki, beynəlxalq arenada bizi cavan və perspektivli hakimlər təmsil etsin. Cavanların qarşısını heç vaxt kəsmək olmaz, ələxsus istedadlıdırsa. Talantlı insanlara dayaq olmaq lazımdır. İndi elə bir dövrdür ki, talantından istifadə edənlər irəli gedir, əks halda isə kənarda qalır. Komitə ilə məsləhətləşdim, dedim ki, elə bir şəxs varsa, məni çıxarın, onu gətirin. Onlar da buna ikiəlli razılıq verdilər və məni aradan çıxardılar. Gördüm, mənə qarşı münasibət dəyişib. Qarşıma şərt qoydular ki, ayda cəmi bir oyun verəcəklər. Ayın sonunda 5-10 manat pul almaq üçün belə təklif etdilər. Mən də bunu özümə sığışdırmadım və hakimlikdən ayrılmaq qərarına gəldim. Kiməsə “yamaq” olmaqdansa bu, daha məqsədəuyğundur.
Frits gələndən sonra bir çox insanlara soyuqluq göstərdi. Bəzi hakimlər var ki, onlar çətinlik çəkirlər. Ad çəkmək istəmirəm, amma bunu görürəm. Çünki futbolun içində olmamağıma baxmayaraq, olanları daim izləyirəm. Onlara qarşı da laqeyd yanaşma var. Bəzi insanlar var ki, buna dözürlər. Mən isə o atmosferdə özümü sərbəst hiss etmədiyim üçün ayrıldım.
Bəzi təcrübəli hakimlər var ki, demək olar, çempionatda görünmürlər. Özünüz də araşdırsanız, görərsiniz ki, 6 tur keçib, ancaq təcrübəli hakimlərə təyinat verilmir. Hakim də oyuna təyinat almadıqca yaddan çıxır. Komitə daxilində ab-hava o qədər korlanıb ki, orada qalmaq istəmədim.
Bəzi mənfi məqamlar var. Məsələn, hakimlər oyunlarda hansısa səhvlər buraxanda Stuxlik deyirdi, “yaxşı eləmisiniz. Səhvlər edin ki, VAR gəlsin”. Bu, çox düşüncəsiz sözdür. Vallah, anlaya bilmirəm. Sən, səhvə yol verib kiminisə haqqını yeyənlərə deyirsən ki, düz eləmisən, VAR gələcək. Çox gülüncdür. Başqa ölkələrdə kimsə belə desə, heç çantasını yığmağa imkan verməzlər, dərhal qovarlar. Bəlkə də sən daxilində o kəlmələri düşünə bilərsən. Amma bu o demək deyil ki, iclaslarda, hakimlərin qarşısında bunu deyəsən. Bir də ən pis məqam odur ki, Stuxlik hakimlərə sərbəstlik verir. Mənfi mənada sərbəstlikdən söhbət gedir. Yəni, çıx nə istəyirsən et, cəza verməyəcəyik. Çünki bunlar VAR-ın Azərbaycana gəlməsi üçündür. Sözlərindən belə başa düşülür ki, VAR-ın Azərbaycana gətirilməsi üçün belə səhvlərə bilərəkdən şərait yaradır. Onun fikrincə, ən yaxşı yol budur”.
Zənnimizcə, əlavə şərhə ehtiyac yoxdu. Müvafiq qurumlardan VAR sisteminin tətbiqi üçün xərclənəcək pullara, imzalanacaq müqaviləyə diqqət göstərməsini, digər ölkələrlə müqayisə etmələrini xahiş edirik. Stuxlik və havadarları VAR-ın gəlməsi üçün bilərəkdən şərait yaradırsa, deməli, ciddi qazanc mənbəyi tapıblar.
AĞA
P.S.: Mövzunu davam etdirəcəyik.