Yeni AFFA prezidenti üçün problem menyusu

Azərbaycan futbolu ciddi islahat ərəfəsindədir. Proses başlayıb, mart ayı boyunca həlledici mərhələ reallaşacaq, aprelin 2-də yeni prezident seçiləcək, İcraiyyə Komitəsi tamamilə yenidən formalaşacaq.

Əsl iş isə bundan sonra başlayacaq. Çünki kreslo sahibinin dəyişməsi ilə inkişaf olmur. Əsas olan fəaliyyət planı, seçilən strategiya, kadr seçiminin titizliklə aparılması, niyyətin təmizliyidir. Hamının istədiyi əsl inkişaf üçün kosmetik dəyişiklik yetmir, yanaşmanın köklü şəkildə yenilənməsi, hədəfin doğru seçilməsi gərəkdir.

Hələlik AFFA prezidentliyinə namizədlərin adı bəlli deyil. Kabinetlərdə son müzakirələr gedir. Önə çıxan adlar Rövşən Nəcəf və Orxan Məmmədovdur – amma onlarla bağlı rəsmi addım yoxdur. Ola bilsin, hansısa sürpriz namizəd də üzə çıxsın.

İndiki məqamda konkret şəxsin üzərində dayanmaq doğru deyil. Futbolun maliyyə dayağının SOCAR-dan gəldiyini nəzərə alsaq, Rövşən bəyin daha şanslı olduğunu demək olar. Lakin “Nefti”nin Müşahidə Şurasının rəhbərinin təyinatı/seçilməsi hər dərdin dərmanı olmayacaq. Ciddi maliyyənin futbola yönəldilməsi yaxşıdır, ən vacib olan ondan necə istifadə ediləcəyidir.

Rövşən bəy “Neftçi”ni ölkənin ən zəngin büdcəli klubuna çevirib, amma nəticə, görülən iş həmin maliyyəyə adekvat deyil. Çox bərbad seçimlər, səriştəsiz idarəçilik milyonların havaya sovrulması ilə nəticələnib, büdcəni darmadağın edən kompensasiyalar üzündən klubda hətta yanvarın ödənişləri yekunlaşmayıb. Yəqin ki, “Neftçi” təcrübəsi Nəcəfə AFFA-dakı fəaliyyətini fərqli qurmağa kömək edəcək.

Daim tənqid olunsa da, Rövnəq Abdullayevi Azərbaycan futbolunun son 15-16 ilindəki uğursuzluqların əsas səbəbkarı saya bilmərik. Növbəti dəfə namizəd olmayacağını açıqlayan hazırkı AFFA prezidenti lazım olan maliyyəni artıqlaması ilə təmin edirdi. Futbol idarəçiliyi təcrübəsi yetərli olmasa da, “para babası” rolunda yaxşı görünürdü.

Abdullayevin uğursuz, yekunda günahkar olmasının əsas və həlledici səbəbi kadr seçimləri və özünün idarə edilməsi idi. AFFA-ya özündən əvvəl gələn Elxan Məmmədova hədsiz etimad, vitse-prezident Elşad Nəsirova verilən məcburi səlahiyyətlər Rövnəq bəyin aqibətini müəyyənləşdirdi. Faktiki bu adamların əsirinə çevrilən Abdullayev onların və dəstələrinin diqtəsi ilə hərəkətə edincə futbolu şəxsi maraqların qurbanına çevirdi.

Futbol mütəxəssislərinin sıradan çıxarılması, əsl peşəkarların marketoloqların ayağına verilməsi yekunda milyonlar səltənətinin xarabalığa çevrilməsi ilə nəticələndi. Layiqli kadrlar yetişdirilmədi, yeni-yeni istedadların üzə çıxarılması öhdəliyi unuduldu, yalançı raportlar, saxta statistikalar, faydasız əcnəbilərə dağıdılan büdcə və bütün bunları şəxsi biznesini çiçəkləndirmək üçün fürsətə çevirən dəstə formalaşdı.

Yeni AFFA prezidenti kim olacaqsa, ilk növbədə kadr siyasətinə diqqət yetirməlidir. Assosiasiyada hələ də işinin peşəkarı olan, özünü göstərmək imkanı verilməyən şəxslər var. Hamını ucdantutma silib atmaq olmaz, futbol spesifik sahədir, zavoddan, şirkətdən ən bacarıqlı mütəxəssisləri də gətirsən, top oyununun incəliklərini bilən şəxslərə möhtacsan. Ən layiqli kadrları seçmək, mühüm postlara təyin etmək, ümumi məsləhətləşmələrlə, hesablamalarla strategiyanı qurmalısan.

Xüsusilə Rövşən bəy diqqətli olmalıdır. “Neftçi” nümunəsi acı təcrübədir, şou-biznes adamlarına, makler-menecerlərə güvənməklə Rövnəq Abdullayev və komandasına yalnız rəhmət oxutdurmaq olar. “Neftçi” hər nə qədər böyük klub olsa da, ümumi futbol təsərrüfatının idarəçiliyi ilə müqayisədə zəif bir halqadır. AFFA daha çox məsuliyyət, daha ciddi iş, daha doğru seçimlər tələb edir.

İcraiyyə Komitəsinin tamamilə yenidən təşkili vacibdir. Amma bu qurumun üzvləri də xüsusi sifarişlərlə deyil, Nizamnamə tələblərinə uyğun seçilməlidir. İK sifariş yerinə yetirən yox, həqiqətən futbolun idarəçiliyində vacib, qərarverən qurum olmalıdır. Komitəni müxtəlif nazirliklərin nümayəndələri ilə doldurmaq yersiz şaxələnmədir, futbolun içində olan, onun problemlərini bilən şəxslər bu ali orqanda toplaşmalıdır.

İcraiyyə Komitəsinı nümayəndə göndərən qurumların kvotaları həmişə xüsusi planlama ilə doldurulub. Bunun nəticəsidir ki, Azərbaycan klub futbolunu Avropa səviyyəsinə qaldıran “Qarabağ”, iki ilə avrokuboklarda qruplarda oynayan “Qəbələ” və digər uğurlu klublarımız İK-da təmsil olunmur. Əvəzində Peşəkar Futbol Liqasına ayrılan yer niyyətə uyğun olaraq bölüşdürülür. Məsələn, “Sumqayıt”a heç bir dəxli olmayan Vaqif Sadıqovun namizədliyinin bu klub tərəfindən verilməsi kimi…

Kazbek Tuayev, Vaqif Sadıqov kimi yalnız şəxsi mənafeyni düşünən veteranlardansa, titulları, karyerası ilə daha üstün olan, müasir düşüncəli, nüfuzu, qabiliyyəti olan İqor Ponomaryov, Nazim Süleymanov, Vəli Qasımov kimi şəxslər İK-ya gəlməlidir. Nəticələrinə, gördüyü işə, nüfuzuna görə seçilən klublar tapşırıqla yox, özlərinin seçdiyi namizədlərlə İK-da təmsil olunmalıdır. Məsələn, “Qarabağ”dan Asif Əsgərov Avropada tanınan beynəlxalq qurumda vəzifə sahibidir, Azərbaycanda isə onun bacarığını görmək istəmirlər.

Sahə futbol federasiyaları ilə bağlı da ciddi ölçü götürülməli, onların fəaliyyətinə nəzarət gücləndirilməlidir. Səs hüququ olan elə qurumlar var ki, onların varlığından yalnız Konfranslarda xəbər tuturuq. İcraiyyə Komitəsi imici yüksək futbol adamları ilə nə qədər zəngin olsa, bundan yalnız futbolumuz xeyir görəcək.

Yazdıqlarımız seçkilər ərəfəsində görünən problemlərin yalnız bir qismidir. Qarşıdakı günlərdə mövzuya qayıdacağıq. Niyyətimiz yeni AFFA prezidentini gələcək uğursuzluqların səbəbindən indidən xəbərdar etməkdir. Problemlərə kompleks yanaşmaq lazımdır, hər postun, təyinat alan hər kadrın ümumi inkişafa faydası olmalıdır. Əks halda, yenə yalnız illəri itirəcəyik.

VÜSAL MAHMUDOV