Ölkə futbolu
Fyuçers müqaviləsi – xilasedici
Manatın çökməsi ölkə klublarına ciddi zərbə vur…
Manatın çökməsi ölkə klublarına ciddi zərbə vurdu. Elə futbolçular da bundan əziyyət çəkəcək. Əlbəttə, 200-300 manat məvaciblə ailə saxlayanlardan fərqli olaraq, bu devalvasiya onlara eyni aqibəti yaşatmayacaq. Hər halda varlılar pulu daha çox sevir. Bu yazıda əvvəlki səhvləri buraxmamaq üçün hansı təbiri görməyin mümkünlüyündən bəhs edəcəyik.
İqtisadiyyatda “fyuçers müqaviləsi” adlı bir termin mövcuddu. Bunun açması “gələcəyin müqaviləsi” deməkdi. Sadə dilə çevirsək, bunu misalla izah etmək mümkündü. Məsələn, hansısa vətəndaş qışda parnikdə pomidor yetişdirməyi planlaşdırır. Hansısa iş adamına hər hektardan neçə ton pomidor alacağını rəqəmlərlə sübuta yetirir. Daha sonra pomidorun qiymətinə dair ortaq məxrəcə gəlirlər. Bu bitkinin apreldə satış halına gələcəyini də müəyyənləşdirdikdən sonra müqaviləyə imza atılır. Amma qiymət xeyli öncədən, dekabrdan müəyyənləşdirlir. Yəni, 5 ay öncədən tərəflər apreldə pomidorun hansı qiymətlə satılacağına dair müqaviləyə imza atırlar.
Bundan sonra fors-major hallara dair bənd də müzakirə mövzusu olur. Bura təbii fəlakətlər, habelə, müharibə başlanması və dövlət çevrilişi kimi bəndlər əlavə olunur. Ancaq fors-major hal yaşanmasa, hər iki tərəf aprelə dair dəqiq anlaşmasına sahib olur. Deyək ki, müqavilədə pomidorun 1 kiloqramının qiyməti 60 qəpik göstərilibsə, həmin tarixə bazardan pərakəndə alış dəyəri 40 qəpik olsa belə, sifarişçi sövdələşməyə riayət etməyə borcludu. Eyni zamanda, 60 qəpikdən müqavilə imzalanmasına dair satıcı da məsuliyyət daşıyır. Həmin vaxt topdansatış qiyməti 1 manata qalxsa belə, pomidoru 60 qəpikdən verməlidi.
İndi də gəlin “fyuçers müqaviləsi”ni futbolçularla klublar arasında imzalanan anlaşma dilinə çevirək. Məlum olduğu kimi, əcnəbilərlə imzalanan müqavilələr dollarla əks olunur. Futbolçuya ödənilən vəsait isə manatla hesablanır. Ödəniş baş tutan gün dolların manata qarşı olan məzənnəsi əsas götürülür. Manatımız da “üzə-üzə” gedir. Ancaq neftin qiymətinin qalxacağı təqdirdə, manatın dəyəri də avtomatik artacaq. Göründüyü kimi, iki tərəfdən biri kəskin şəkildə mənfi saldoya məruz qala bilər.
Bunun qarşısını məhz fyuçers müqaviləsi ilə almaq mümkündü. Söhbət əvvəlcədən sövdələşməyə imza atmaqdan gedir. Tərəflər müqavilə imzalanan gün manatın dollara qarşı olan kursunu əsas götürərək, zərəri iki yerə bölə bilərlər. Yəni, manat dollara qarşı bahalaşacağı təqdirdə, fərqi 2 hissəyə bölmək, dollar manata qarşı bahalaşacağı təqdirdə də həmçinin. Misal üçün, 30 dekabr 2015 tarixinə 1 dollar 1,5594 AZN-ə bərabər olub. Müqavilə imzalanarkən məhz bu məzənnəni əsas götürüb, anlaşmaya imza atmaq lazımdı.
Deyək ki, futbolçuyla 6 aylıq müqaviləyə imza atılır. Klub ona bu müddət ərzində 180 min dollar ödəməyi öhdəliyinə götürür. Bu, ayda 15 min dollar deməkdi. Məsələn, 2 aydan sonra kurs oldu 2 manat. Belədə, arada yaranan 44 qəpiklik fərqi tərəflər 2 yerə bölür. 15 min dollarlıq anlaşmada məzənnənin 44 qəpik dəyişməsi hər dollara görə tərəflərin 22 qəpiklik zərər ödəməsini təmin etmiş olur. Eyni minvalla manat qalxsa da, tərəflər zərəri 2 yerə bölməklə, ziyana şərik olarlar.
Yeni imzalanan müqavilələrə bu bəndləri salmaqla, həm klublar, həm də futbolçular özlərini mümkün devalvasiyadan 50 faiz qorumuş olarlar. Necə deyərlər, ziyanın yarısından qayıtmaq da igidlikdi.
Digər idman növləri2024-04-23 19:38
Azərbaycan çempionatının qalibi bəlli oldu
Ölkə futbolu2024-04-23 19:19
“Göygöl”, “Şahdağ Qusar” və “Füzuli”dən qələbə
Dünya futbolu2024-04-23 19:01
“Liverpul”un futbolçusu iki həftəlik sıradan çıxıb
Ölkə futbolu2024-04-23 18:44
“Fürsət düşsə, Rumıniyaya qayıdardım” – “Neftçi”nin futbolçusu
Milli komanda2024-04-23 18:26
Azərbaycan millisinin rəqibi turnirdə iştirak edəcək
Ölkə futbolu2024-04-23 18:09
“Qarabağ”ın uğurlarına sevinirəm, amma “Neftçi” mənə daha əzizdir” – VİDEO
Digər idman növləri2024-04-23 17:52
Samboçular Göygöldə hazırlaşır
Dünya futbolu2024-04-23 17:35
“Barselona” və “Bayern”i istəmədi, klubu ilə yeni müqavilə bağladı
Ölkə futbolu2024-04-23 17:18
Yarımfinal oyunlarının təyinatları açıqlandı
Digər idman növləri2024-04-23 17:01
AGF rəhbərliyi memorandum imzaladı
Digər idman növləri2024-04-23 16:44
Bellingemə mükafatı Alkaras verdi
Milli komanda2024-04-23 16:30
Milli komandaya məşqçi seçimi: “Ad açıqlaya bilmərik”
Milli komanda2024-04-23 16:16
Millimiz Belarusda beynəlxalq turnirə qatılacaq
Dünya futbolu2024-04-23 16:00
Varelanı Münhendə gözləyirlər
Dünya futbolu2024-04-23 15:43
“Barselona” Arauxonu satmağa məcburdur
Dünya futbolu2024-04-23 15:25
Modriç Madriddə qalır
Dünya futbolu2024-04-23 15:08
AÇ-2024-ün oyunlarını idarə edəcək hakimlər bəlli oldu
Digər idman növləri2024-04-23 14:52
“Prezident Kuboku-2024” beynəlxalq reqatasında 20-dən çox ölkə mübarizə aparacaq
Ölkə futbolu2024-04-23 14:38
Bakıda UEFA fitnes məşqçilik kursunun 1-ci modulu başlayıb
Digər idman növləri2024-04-23 14:20
Meydançaya 1000-dən çox kepka atıldı
Digər idman növləri2024-04-23 14:02
“Medison Skver Qarden” ən sevimli arena seçildi
Digər idman növləri2024-04-23 13:47
Azərbaycan çempionatında ilk finalçı məlum oldu
Dünya futbolu2024-04-23 13:33
Pioli “İnter”in gücünü etiraf etdi
Digər idman növləri2024-04-23 13:16
Nadalın oyunu tarixə düşəcək
Dünya futbolu2024-04-23 13:01
Martines 2029-cu ilədək “İnter”də qalacaq
Ölkə futbolu2024-04-23 12:48
Yapon futbolçu: “Avrokuboklara gedə bilərik”
Ölkə futbolu2024-04-23 12:31
AFFA-da gündəm: 12 komandalı Premyer Liqa, aşağı liqa klublarına dəstəyin artırılması
Dünya futbolu2024-04-23 12:14
“Qəbələ”ni mübarizədən kənarlaşdırdılar, Avropanın ən güclüsü oldular
Digər idman növləri2024-04-23 12:00
Ülviyyə Fətəliyevadan maksimum nəticə
Ölkə futbolu2024-04-23 11:42
Amil yenə oynamayacaq
Milli komanda2024-03-26 00:11
Millimizin bolqarlarla heç-heçəsi – VİDEO
Premyer-liqa2023-12-23 22:28
“Səbail” “Sumqayıt”a belə məğlub oldu – VİDEO
Premyer-liqa2023-12-22 19:12
“Qəbələ” “Sabah”a belə qalib gəldi – VİDEO
Premyer-liqa2023-12-03 17:42
“Kəpəz” “Sabah”a belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-11-12 20:26
“Qəbələ” “Zirə”yə belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-22 19:38
Qəbələdə 5 qol – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-20 23:24
“Səbail” “Neftçi”yə belə məğlub oldu – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-20 22:57
“Turan Tovuz”la “Qarabağ”ın məhsuldar heç-heçəsi – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-20 21:44
Ayxan Abbasov: “VAR-da olanlar başqa oyuna baxırdılar” – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-20 21:16
Qurban Qurbanov: “Oyunumuzdan razı qalmadım” – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-08 22:31
“Qarabağ”dan “Neftçi” üzərində inamlı qələbə – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-07 18:52
“Qəbələ” “Səbail”ə belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-06 21:16
“Mütləq çempion olmaq kimi məqsədimiz yoxdur” – Rəşad Sadıqov
Premyer-liqa2023-10-01 21:10
“Araz-Naxçıvan” “Zirə”yə belə qalib gəldi – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-01 19:37
“Kəpəz” “Qəbələ”yə belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-01 19:00
Azər Məmmədov: “Çempionatın sonuna qədər…” – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-01 18:44
Elmar Baxşıyev: “Qələbə təsadüfi də ola bilər” – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-01 18:09
Gəncə azarkeşlərindən Tərlan Əhmədov səsləri – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-30 20:36
“Səbail”lə “Sabah”dan məhsuldar heç-heçə – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-30 19:24
“Turan Tovuz” “Neftçi”yə belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-25 22:12
“Qəbələ” “Qarabağ”a belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-24 22:14
“Səbail” “Araz-Naxçıvan”a belə qalib gəldi – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-24 20:49
“Sabah”la “Kəpəz”dən məhsuldar heç-heçə – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-23 23:37
“Zirə”nin “Neftçi” ilə heç-heçəsi – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-23 20:57
Turun açılış matçında heç-heçə – VİDEO
Milli komanda2023-09-21 13:58
Millimiz Niderlandı belə darmadağın etdi – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-17 22:08
“Qarabağ” “Sabah”ı belə məğlub etdi – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-17 20:19
“Qəbələ”nin “Turan Tovuz”la heç-heçəsi – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-16 19:25
“Səbail”dən darmadağın – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-16 18:55