Layihə
14 GÜN QALDI: "Avropa çempionatını da Bakı birinciliyinə çevirirlər"
Beynəlxalq dərəcəli hakim Tahir Süleymanov üç&uum…
Beynəlxalq dərəcəli hakim Tahir Süleymanov üçün 17 yaşlılar arasında Avropa çempionatı yad yarış deyil. Çünki ilk dəfə məhz o, ölkəmizi qitə çempionatının final mərhələsində təmsil edib. Təcrübəsini nəzərə alaraq, onun da Bakıda baş tutacaq növbəti yarış haqda fikirlərini öyrəndik.
– Əvvəlcə turnirlə bağı fikirlərinizi bilmək istərdik. Bu yarış ölkəmiz və gənc futbolçularımız üçün nə deməkdi?
– Çox mötəbər yarışdır. 17 yaşlı futbolçular böyük futbolun astanasındadı. Belə turnirlər bütün aparıcı ölkə və klubların skautlarının diqqət mərkəzində olur. Çox müsbət qarşılayıram. Vaxtilə özüm də hakim kimi Azərbaycanı final mərhələsində təmsil etmişəm. Futbolçularımızın özünü göstərməsi üçün böyük bir şansdı.
– Çox mötəbər yarışdır. 17 yaşlı futbolçular böyük futbolun astanasındadı. Belə turnirlər bütün aparıcı ölkə və klubların skautlarının diqqət mərkəzində olur. Çox müsbət qarşılayıram. Vaxtilə özüm də hakim kimi Azərbaycanı final mərhələsində təmsil etmişəm. Futbolçularımızın özünü göstərməsi üçün böyük bir şansdı.
– 17 yaşlılardan ibarət millilərin Avropa çempionatının final mərhələsində oyun idarə edən ilk həmyerlimiz olmusuz. O vaxtları necə xatırlayırsız?
– Müstəqilliyə yeni qədəm qoymuşduq. Doğrusu, belə tez dəvət gözləmirdim. 1995-ci ildə FİFA referisi adını qazandıq. İlk hakimliyim Danimarka və Yunanıstanda oldu. O oyunlardakı idarəçiliyim UEFA tərəfindən yüksək qiymətləndirildiyinə görə dərhal 1996-cı ildə Avstriyada keçirilən final mərhələsinə dəvət aldım .Ümumiyyətlə, bu yarışlara Avropanın ən istedadlı gənc hakimləri çağırılır. Bu, onların gələcək karyerası üçün çox önəmlidir. Sonradan çox məşhur hakim olmuş Batista (Portuqaliya), Qrem Pol (İngiltərə), Konrad Plautç (Avstriya) və digər gənc hakimlərlə Sankt-Polten şəhərində məskunlaşdıq. UEFA tərəfindən bu yarışa necə qiymət verilməsinin dəyərini bir misalla göstərim. Avstriyaya çatan kimi 16 hakimin hər birinə 10 min İsveçrə frankı vəsait ödənildi. Bu, ovaxtkı dönəm üçün çox böyük məbləğ idi. İndi ilə müqayisə etsək, 150-200 min ABŞ dolları dəyərində. Məlumatınız olsun ki, Azərbaycan çempionatında bir oyuna cüzi məbləğ – 3 "şirvan" qonorar ödənilirdi. İngilis Maykl Ouen, türk Əmrə Belözoğlu, Gökdəniz Qaradənizin iştirakı ilə oyunlar idarə etdim.
– Müstəqilliyə yeni qədəm qoymuşduq. Doğrusu, belə tez dəvət gözləmirdim. 1995-ci ildə FİFA referisi adını qazandıq. İlk hakimliyim Danimarka və Yunanıstanda oldu. O oyunlardakı idarəçiliyim UEFA tərəfindən yüksək qiymətləndirildiyinə görə dərhal 1996-cı ildə Avstriyada keçirilən final mərhələsinə dəvət aldım .Ümumiyyətlə, bu yarışlara Avropanın ən istedadlı gənc hakimləri çağırılır. Bu, onların gələcək karyerası üçün çox önəmlidir. Sonradan çox məşhur hakim olmuş Batista (Portuqaliya), Qrem Pol (İngiltərə), Konrad Plautç (Avstriya) və digər gənc hakimlərlə Sankt-Polten şəhərində məskunlaşdıq. UEFA tərəfindən bu yarışa necə qiymət verilməsinin dəyərini bir misalla göstərim. Avstriyaya çatan kimi 16 hakimin hər birinə 10 min İsveçrə frankı vəsait ödənildi. Bu, ovaxtkı dönəm üçün çox böyük məbləğ idi. İndi ilə müqayisə etsək, 150-200 min ABŞ dolları dəyərində. Məlumatınız olsun ki, Azərbaycan çempionatında bir oyuna cüzi məbləğ – 3 "şirvan" qonorar ödənilirdi. İngilis Maykl Ouen, türk Əmrə Belözoğlu, Gökdəniz Qaradənizin iştirakı ilə oyunlar idarə etdim.
– Bu turnir hakimlərimiz üçün də önəmlidi. Lakin AFFA-dan məlumat verildi ki, əsasnaməyə görə, sözügedən yarışın final mərhələsinə təşkilatçı ölkənin hakimləri təyinat ala bilməz. Bu məsələyə münasibətiniz necədi?
– Çox bacarıqlı hakimlərimiz olub. Vaxtilə Babək Quliyev, Anar Salmanovun çox böyük pespektivi var idi və UEFA tərəfindən daimi diqqətdə saxlanılırdı. Çox təəsüf ki, istedadlı hakimlər Azərbaycanda qorunmur. Özüm də çox tez – 1998-ci ilin sonunda karyeramı haqsızlığa görə bitirdim. Təsəvvür edin, istedadlı hakimlərə bu münasibətin nəticəsidir ki, yalnız 18 il sonra – 2014-cü ildə Əliyar Ağayev 17 yaşlıların final mərhələsinə dəvət aldı. Son dövrlər UEFA tərəfindən təşkilatçı ölkəni təmsil edən hakimlərə rast gəlinmir. Buna mənfi baxıram. Necə ki, təşkilatçı ölkənin millisi birbaşa finallarda çıxış etmək hüququ qazanır, yerli hakimlər də təmsil olunmalıdır.
– Çox bacarıqlı hakimlərimiz olub. Vaxtilə Babək Quliyev, Anar Salmanovun çox böyük pespektivi var idi və UEFA tərəfindən daimi diqqətdə saxlanılırdı. Çox təəsüf ki, istedadlı hakimlər Azərbaycanda qorunmur. Özüm də çox tez – 1998-ci ilin sonunda karyeramı haqsızlığa görə bitirdim. Təsəvvür edin, istedadlı hakimlərə bu münasibətin nəticəsidir ki, yalnız 18 il sonra – 2014-cü ildə Əliyar Ağayev 17 yaşlıların final mərhələsinə dəvət aldı. Son dövrlər UEFA tərəfindən təşkilatçı ölkəni təmsil edən hakimlərə rast gəlinmir. Buna mənfi baxıram. Necə ki, təşkilatçı ölkənin millisi birbaşa finallarda çıxış etmək hüququ qazanır, yerli hakimlər də təmsil olunmalıdır.
Təşkilatçılıqdan söz düşmüşkən, yarışa az vaxt qalmasına baxmayaraq, təbliğat işləri çox zəifdir. Bunun da əsas səbəbini turnirin Bakıda təşkil olunmasında görürəm. Niyə bölgələrimiz bu yarışdan məhrum edilir? Paytaxtda onsuz da sıxlıqdır, digər idman növləri üzrə də çox beynəlxalq yarışlar keçirilir. Qəbələdə dünya standartlarına cavab verən bütün infrasyruktur ola-ola, bu biganəlik niyə göstərilir? Stadionun tribunaları da qısa müddətdə nizamlana bilərdi. 2012-ci ildə yarışları keçirilmə hüququ Azərbaycana verilib. Bu 4 il ərzində Gəncə, Lənkəran, Zaqatala, Migəçevir, Sumqayıt arasında seçim edib, həmin şəhərlərdəki stadionların ot örtüyündən tutmuş digər məsələləri həll etmək olardı. Bununla da, həm bölgələrdə futbolun təbliği güclənərdi, eyni zamanda infrastruktur da qaydaya düşərdi. Bölgələrdən neçə-neçə istedadlı futbolçu üzə çıxardı. Bunun əvəzinə isə "Dalğa Arena"da ot örtüyünün dəyişilməsinə milyonlar xərclənir. Avropa çempionatını da Bakı birinciliyinə çevirirlər. Bölgələrə belə biganə münasibət göstərmək olmaz. Ötən il Bolqarıstanda keçirilən turnir ölkənin dörd şəhərində baş tutub. Eynilə 2013-də Sloveniya (4 şəhər) , 2014-də Maltada (3 şəhər) olduğu kimi. Necə ola bilər ki, bizdən də kiçik ölkələr bunu edir, bizimkilər isə yox… Bunun bir səbəbi var. Federasiya məmurları il ərzində İsvreçrədə daha çox olurlar, nəinki bölgələrimizdə. Dövlətin yüksək səviyyədə qayğısından şəxsi rahatlıq, mənafe üçün yox, futbolun inkişafı üçün istifadə etmək lazımdır.
– Hakim kimi, ölkəmizi bu yarışda ilk dəfə siz təmsil etmisiniz və turnirlə bağlı xeyli təcrübəyə maliksiniz. Artıq ölkəmizdəki oyunların başlamasına az vaxt qalıb. AFFA bu barədə sizdən hər hansı kömək istəyib, yaxud siz yardım təklif etmisiniz?
– Təbii, çiynimizdə illərin təcrübəsi var. Arif Əsədov,Tərlan Əhmədov, Vəli Qasımov kimi Avropa, dünya çempionlarımız var. Qeyd etdiyiniz mötəbər yarışların iştirakçısı olan, onu ruhu ilə hiss edən insanların əməyindən, təcrübəsindən istifadə olunmalıdır. Amma sadəlöhv olmaq lazım deyil. Futbola təsadüfən gəlmiş insanların süni ot örtüyü kimi, nəfəsləri də sünidir. Bizlər onlara xəbər göndərməməliyik, onlar axtarmalıdırlar. Bizim səsimiz finallardan gələndə indikilər məhəllələrdə manatlıq İran topları ilə "dır-dır" oynayırdılar.
– Təbii, çiynimizdə illərin təcrübəsi var. Arif Əsədov,Tərlan Əhmədov, Vəli Qasımov kimi Avropa, dünya çempionlarımız var. Qeyd etdiyiniz mötəbər yarışların iştirakçısı olan, onu ruhu ilə hiss edən insanların əməyindən, təcrübəsindən istifadə olunmalıdır. Amma sadəlöhv olmaq lazım deyil. Futbola təsadüfən gəlmiş insanların süni ot örtüyü kimi, nəfəsləri də sünidir. Bizlər onlara xəbər göndərməməliyik, onlar axtarmalıdırlar. Bizim səsimiz finallardan gələndə indikilər məhəllələrdə manatlıq İran topları ilə "dır-dır" oynayırdılar.
– Bayaq da qeyd etdiyimiz kimi, hakimlərimiz ölkəmizdəki yarışa təyinat ala bilməyəcək. Lakin onlar bu matçları izləyib əcnəbi həmkarlarından çox şey öyrənə bilərlər.
– Nəinki öz ölkələrinin, Avropanın ən perspektivli, istedadlı hakimləri UEFA tərəfindən bu yarışlara təyinat alacaq. Hakimlər Komitəsinin təşkilatçılığı ilə referilərimizin stadionlarda əyani dərslik kimi oyunları canlı izləmələri və təhlili təşkil olunmalıdır. Eyni zamanda hakimlərin, əsasən də gənclərin özləri də oyunlara baxıb, nəzəri biliklərini artırmalıdırlar.
– Nəinki öz ölkələrinin, Avropanın ən perspektivli, istedadlı hakimləri UEFA tərəfindən bu yarışlara təyinat alacaq. Hakimlər Komitəsinin təşkilatçılığı ilə referilərimizin stadionlarda əyani dərslik kimi oyunları canlı izləmələri və təhlili təşkil olunmalıdır. Eyni zamanda hakimlərin, əsasən də gənclərin özləri də oyunlara baxıb, nəzəri biliklərini artırmalıdırlar.
ELMAR VƏLİYEV
Dünya futbolu2024-04-23 12:14
“Qəbələ”ni mübarizədən kənarlaşdırdılar, Avropanın ən güclüsü oldular
Digər idman növləri2024-04-23 12:00
Ülviyyə Fətəliyevadan maksimum nəticə
Ölkə futbolu2024-04-23 11:42
Amil yenə oynamayacaq
Ölkə kuboku2024-04-23 11:25
“Qarabağ” – “Neftçi”: Biletlər bu gündən satışda olacaq
Digər idman növləri2024-04-23 11:10
MBA-da seriyalarda fərq artdı
Digər idman növləri2024-04-23 10:52
Cokoviç “Laureus” mükafatına layiq görüldü
Dünya futbolu2024-04-23 10:34
İnzaqi Mourinyonu ötdü, ikisi qaldı
Milli komanda2024-04-23 10:17
U-17-nin ilk oyunu
Digər2024-04-23 10:00
MİSLİ ilə qazan!
Digər idman növləri2024-04-23 09:45
Azərbaycan çempionatının qalibi müəyyənləşir
Dünya futbolu2024-04-23 09:30
Gürcüstan ÇL-in finalına ev sahibliyi etmək istəyir
I Liqa2024-04-23 08:52
“Karvan” növbəti oyuna hazırlaşır
Ölkə futbolu2024-04-23 08:35
II Liqada 24-cü turun oyun cədvəli bəlli oldu
Digər idman növləri2024-04-23 08:17
Azərbaycan parataekvondoçuları Qubada hazırlıq keçirlər
Ölkə futbolu2024-04-23 08:00
“Səbail” “Sabah”a uduzsa…
Dünya futbolu2024-04-23 01:26
“Sevilya”dan çətin qələbə
Dünya futbolu2024-04-23 01:14
“İnter” – çempion!
Dünya futbolu2024-04-23 00:15
Diniyevlə Şeydayev Türkiyədə qarşılaşdılar
Dünya futbolu2024-04-23 00:04
“Fənərbaxça” “Sivasspor”la matçda xal itirdi
Digər idman növləri2024-04-22 23:13
MEDİA sosial şəbəkə istifadəçilərinə müraciət edib
Digər idman növləri2024-04-22 23:00
Azərbaycanın üç boksçusu AÇ-də günü qələbə ilə başa vurdu
Digər idman növləri2024-04-22 22:36
AÇ: Azərbaycan paraüzgüçüsü gümüş medal qazandı
Digər idman növləri2024-04-22 21:43
Azərbaycan komandası dünya birinciliyində çıxışını başa vurub
Digər idman növləri2024-04-22 20:38
“Azərreyl” ölkə çempionu oldu
Ölkə futbolu2024-04-22 20:19
Lider əsas izləyicisini də məğlub etdi
Dünya futbolu2024-04-22 20:00
“Barselona”nın futbolçusu üçün mövsüm başa çatdı
Dünya futbolu2024-04-22 19:39
Daha 2 sabiq futbolçunun adı Premyer Liqanın Şərəf Zalına daxil edildi
Digər idman növləri2024-04-22 19:18
Azərbaycan boksçusu AÇ-də erməni rəqibini məğlub etdi
I Liqa2024-04-22 19:00
I Liqada növbəti 2 turun proqramı açıqlandı
Əvəzedicilər2024-04-22 18:38
“Neftçi”nin əvəzediciləri xal itirdi, “Sabah-2” qələbə qazandı
Milli komanda2024-03-26 00:11
Millimizin bolqarlarla heç-heçəsi – VİDEO
Premyer-liqa2023-12-23 22:28
“Səbail” “Sumqayıt”a belə məğlub oldu – VİDEO
Premyer-liqa2023-12-22 19:12
“Qəbələ” “Sabah”a belə qalib gəldi – VİDEO
Premyer-liqa2023-12-03 17:42
“Kəpəz” “Sabah”a belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-11-12 20:26
“Qəbələ” “Zirə”yə belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-22 19:38
Qəbələdə 5 qol – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-20 23:24
“Səbail” “Neftçi”yə belə məğlub oldu – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-20 22:57
“Turan Tovuz”la “Qarabağ”ın məhsuldar heç-heçəsi – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-20 21:44
Ayxan Abbasov: “VAR-da olanlar başqa oyuna baxırdılar” – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-20 21:16
Qurban Qurbanov: “Oyunumuzdan razı qalmadım” – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-08 22:31
“Qarabağ”dan “Neftçi” üzərində inamlı qələbə – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-07 18:52
“Qəbələ” “Səbail”ə belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-06 21:16
“Mütləq çempion olmaq kimi məqsədimiz yoxdur” – Rəşad Sadıqov
Premyer-liqa2023-10-01 21:10
“Araz-Naxçıvan” “Zirə”yə belə qalib gəldi – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-01 19:37
“Kəpəz” “Qəbələ”yə belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-01 19:00
Azər Məmmədov: “Çempionatın sonuna qədər…” – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-01 18:44
Elmar Baxşıyev: “Qələbə təsadüfi də ola bilər” – VİDEO
Premyer-liqa2023-10-01 18:09
Gəncə azarkeşlərindən Tərlan Əhmədov səsləri – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-30 20:36
“Səbail”lə “Sabah”dan məhsuldar heç-heçə – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-30 19:24
“Turan Tovuz” “Neftçi”yə belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-25 22:12
“Qəbələ” “Qarabağ”a belə uduzdu – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-24 22:14
“Səbail” “Araz-Naxçıvan”a belə qalib gəldi – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-24 20:49
“Sabah”la “Kəpəz”dən məhsuldar heç-heçə – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-23 23:37
“Zirə”nin “Neftçi” ilə heç-heçəsi – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-23 20:57
Turun açılış matçında heç-heçə – VİDEO
Milli komanda2023-09-21 13:58
Millimiz Niderlandı belə darmadağın etdi – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-17 22:08
“Qarabağ” “Sabah”ı belə məğlub etdi – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-17 20:19
“Qəbələ”nin “Turan Tovuz”la heç-heçəsi – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-16 19:25
“Səbail”dən darmadağın – VİDEO
Premyer-liqa2023-09-16 18:55