Fitnənin tarixi və…

Qədim Yunanıstanda, yəni antik mədəniyyətin beşiyində əsası qoyulan demokratiyanın müasir siması dünyada mövcud olan ölkələrin sayına bərabərdir. Hər ölkənin öz səviyyəsinə görə demokratik simalar mövcuddur.

Ellin mədəniyyətində təşəkkül tapan sosial formalardan biri də fitnə idi. Günümüzədək gəlib çıxmış bu formanın da demokratiya kimi yerinə görə sima sayı mövcuddur.

Fitnə ellinizmdə bəd əlamət hesab edilmirdi, çünki bu, yüksək insan zəkasının göstəricisi hesab olunurdu. Lakin ellinizmin ardınca insan təfəkkürü müxtəlif formasiyalar icad etdi. Dinlər təşəkkül tapdıqca fitnə bəd nəsnə hesab olundu. Çünki artıq söhbət demokratiyadan kənarda, müəyyən qadağaların və məhdud idarəetmənin tətbiqindən gedirdi.

Azərbaycan idman mediası da özünü çox vaxt zombiləşmiş varlıq kimi apardığı üçün onun içində əmələ gələn fitnə halları da mədəniyyət məhsulu deyil, bəd əməl olur. Və bu bəd əməldən daha çox ellinizmdəki kimi – zəkadan bəhrələnərək istifadə etdiyini zənn edənlər var.

Bu ərəfələrdə məcburi yaşadığımız bir rejimə özünün fitnə-fəsadları ilə tüğyan edənləri də görürük. Və bu bəd əməlləri edənlər daha çox müqəddəs cildinə girmişlərdir…

Karantinin tətbiq olunduğu gündən tamamilə stoplanan yeganə sahə idmandır. Və tam təbii olaraq bu stoplanmaya uyğun da idman mediasının mövzu qıtlığı aşkar görünür. Ən təcrübəli idman KİV-i belə bu dönəmdə hər hansı formada maraqlı məhsul “istehsal” etməyə çalışsa da, əlbəttə ki, müntəzəm alınmır. Niyə? Çünki peşəkarlıq, mədəni səviyənin imkan verdiyi sərhədlər bundan o yanasını mümkün etmir. Amma fitnə hüdudları tükənməz olanların ortaya qoyduğu “performans” bu çətin günlərin ən iyrənc, zəhlətökən görüntüsüdür.

Yazıda qəsdən fitnə toxumu səpmək, seçdiyin mövzudakı obyektə qarşı ağıllarda şübhələr yaratmağa çalışmaq cəhdləri o qədər aşkar görünür ki, mədəniyyətdən və zəkadan istifadə edilmədiyi özünü dəqiq büruzə verir.

Tənqidin öz meyarları var, dərəcəsi var. Bəzən sərt tənqid də çox lazımlı olur. Lakin indiki ərəfədə heç bir obyektin və ya subyektin sərt tənqid olunması belə anlaşılan deyil – həyat dayanıb… Bəs bu ərəfədə özünə əl qatıb fitnə gücənmək nə haraydır? Nə canfəşanlıqdır və nəyə xidmət edir?

Özünə hörmət qoyan KİV-in hamısı yaranan süstlüyə adekvat da davam edir. Kimi arxiv materialları əsasında yeni məqalələrlə oxucuya maraqlı olmağa çalışır, kimisi müsabiqələr keçirməklə, hansısa KİV müsahibələrə üstünlük verməklə və s. Bəs hər yerdə proseslərin donduğu bir ərəfədə fitnə alovu səpmək nə deməkdir? Və haradək, nə qədər..?

İdman mediasının daim zirzəmidə qalmasına “xidmət” edən zəkadan kəm, fitnədən bol ünsürlərinə çəpəki ilişdirməyin vacibliyi hiss edilir artıq. (Futbolpress)