Yeni AFFA prezidenti seçmədən milliyə baş məşqçi təyin etmək olmaz!

1992-2008-ci illər aralığında millimizdə 16 baş məşqçi istefası reallaşıb. Doğrudur, bunların bəziləri öz postunda müvəqqəti yer tutub. Amma yenə də onların ümidləri doğrultmaması orada möhkəmlənə bilməməyinə şərait yaradıb.

Hər halda 16 ilə 16 baş məşqçi istefası ciddi rəqəmdir. Orta hesabla hər il bir məşqçi dəyişdirmişik. Amma 2008-ci ildə Berti Foqtsun millimizin “sükanı arxasına” keçməsindən sonra bu mənada sabitlik əldə etdik. Ondan sonrakı 15 ildə komandamızı 6 məşqçi çalışdırıb. Hərçənd, mütləq onlardan birini siyahıdan çıxartmalıyıq. Məsələ ondadır ki, 2014-cü ildə Berti Foqts istefaya göndərildikdən sonra Norveçlə Bakıdakı oyunda millimizi meydana müvəqqəti olaraq Mahmud Qurbanov çıxartdı. “Professor”u isə Foqts və ondan sonrakı sələfləri ilə eyni kateqoriyaya daxil edə bilmərik. Amma ilk 16 ildə belə müvəqqəti məşqçiləri siyahıya daxil etdiyimizə görə Mahmuda da toxunmadıq. Sadəcə, onu xatırladaq ki, bugünə qədər Qurbanov kimi millimizi yalnız 1 oyuna çıxaran 3 məşqçi olub. Bunlardan 2-i tandem təşkil edibsə (1994-cü ildə Kazbek Tuayevlə Ağasəlim Mircavadov), digəri 2008-ci ildə Nazim Süleymanov olub.

Bəli, statistikaya nəzər salsaq, özümüzə bir sual verə bilərik: doğrudanmı, 2008-ci ildən etibarən millimizin nəticələri yaxşılaşmağa doğru getdi ki, biz də məşqçiləri əlcək kimi dəyişmədik? Düzdür, həmin vaxtdan etibarən millimiz San Marino, Andorra, Lextenşteyn və bu kimi “cırtdan ölkələr”in kateqoriyasından çıxdı. Yəni komandamız seçmə mərhələlərdə sonuncu pilllərdə qərarlaşsa da, qrupu 1 xalla və ya xalsız başa vurmurdu. Məsələn, əvvəllər Slovakiya millisi kimi komandalarla təsadüfi bir qələbə ilə missiyamızın bitdiyini düşünürdüksə, Berti Foqtsun gəlişindən sonra xal ehtiyatımız 9-a qədər qalxdı. Robert Prosineçkinin dövründə isə hətta 10 xal da yığdıq. Amma xorvatiyalı mütəxəssisdən sonra bunu da bacarmadıq.

İş elə gətirdi ki, DÇ-2022-nin seçmə mərhələsində Canni de Byazinin başçılığı altında komandamız cəmi 1 xal yığdı. Amma buna baxmayaraq, 2008-ci ilə qədər belə bərbad göstəriciyə görə baş məşqçiyə qapını göstərirdilərsə, bu dəfə italiyalıya “gözünün üstündə qaşın var” deyən olmadı. Ondan sonra daha iki Millətlər Liqası və bir dəfə də Avropa Çempionatının seçmə mərhələsində ona güvəndik. Halbuki, Millətlər Liqasında qrupu lider başa vura bilmədiyimizə görə Qurban Qurbanovla əməkdaşlığa son qoyuldu.

Bir sözlə, milllimiz nə 2008-ci ilə qədər, nə də ondan sonra hədəflərinə çata bilmədi. Bəs, ikinci zaman aralığında niyə məşqçiləri “əlcək kimi dəyişmədik?” Bəli, nikbin insanlar deyə bilər ki, AFFA əcnəbi məşqçilərə şans verir, onlara yeni komandanı qurmağa imkan yaradır. Amma bu, heç də belə deyil. Əks halda, Nikola Yurçeviçlə Qurban Qurbanova bir neçə tsikldə şans verərdik.

Problem Elxan Məmmədovdadır. AFFA-nın baş katibi təyin edildikdən sonra adıçəkilən funksioner sadəcə, bəlli bir taktika seçdi. Həmin taktikanın nəyə hesablandığını söyləməyə ehtiyac yoxdur. Hamımız yaxşı bilirik ki, Foqts, Prosineçki və be Byazi niyə bu postda uzun müddət qərarlaşdı? Bəli, Rövnəq Abdullayevin AFFA idarəçiliyini həvalə etdiyi şəxs millini öz siyasətinin qurbanına çevirdi. Əcnəbi mütəxəssislər də məhz bu siyasətə uyğun olaraq Azərbaycana gətirildi, burada qaldı və limiti bitirdikdən sonra çıxıb getdi.

Bəs, bundan sonra necə olacaq? Hiss olunur ki, artıq AFFA tam olaraq Elxan Məmmədovun nəzarəti altında deyil. Əks halda, de Byazini yenə də saxlayardılar. Ya da ki, onun göndərilməsindən sonra yenə Qərbi Avropadan məşqçi gətiriləcəyi fikirləri gündəmi zəbt edərdi. Amma görünən odur ki, AFFA-dan yerli mütəxəssislərlə işləyə biləcəklərinə dair mesajlar gəlir. Yaxud da Türkiyə və postsovet ölkələrinin adları çəkilir.

Bəli, buzlar artıq ərimək üzrədir. Buna baxmayaraq, son vaxtlar istər AFFA nümayəndələri, istərsə də futbol ictimaiyyəti arasında bir tələskənlik hökm sürür. Elə istəyirik ki, tez bir zamanda milliyə yeni baş məşqçi təyin edək. Məsələn, baş katib Sərxan Hacıyev mətbuata açıqlamasında deyir ki, yaxın 1-2 ay ərzində millinin yeni baş məşqçisinin kimliyinə aydınlıq gələcək və bu istiqamət üzrə İşçi Qrupu yaradılacaq. Bu iddianı da futbol ictimaiyyəninin əksəriyyəti alqışlayır.

Sizcə, tələsmirikmi? Məsələ ondadır ki, martda AFFA-da növbəti prezident seçkiləri keçiriləcək. Və biz elə bir həssas dövrə gəlmişik ki, növbəti dönəmlərdə federasiyaya kimin rəhbərlik edəcəyini bilmirik. Çünki göz görə-görə Abdullayev dövlət idarəçiliyində öz mövqeyini itirib, Elxan Məmmədov mədəni şəkildə ölkədən kənarlaşdırılıb. Əvvəlki dövrlərdə adımız kimi əmin idik ki, AFFA-da hakimiyyət dəyişməyəcək. Amma indi bunu iddia edə bilmərik. Assosiasiyada kresloya göz dikən xeyli qüvvələr var. Dəyişiklik olsa, bu, millinin məşqçi postunda da özünü göstərəcək.

Hakimiyyətə iddia edənlərin bəziləri yerli məşqçiyə güvənmək istəyir. AFFA-da onlar hakimiyyəti ələ alsalar, dillərinin altında gizlətdiklərini üzə çıxaracaqlar. Kim bilir, bəlkə də daha maraqlı variantlar var.

İstənilən halda, AFFA-da mümkün dəyişikliklərdən sonra yığma komanda barədə düşünmək lazımdır. Yaxın aylarda millimizi ciddi sınaq gözləmir və məşqçi təyinatı o qədər də vacib deyil, yoxlama oyunlarında müvəqqəti məşqçilərin də xidmətindən yararlanmaq olar. Öncə sular durulsun, futbolda istiqamətlər müəyyənləşsin, inkişaf planı, strategiya dəqiqləşsin, daha sonra ümumi axara uyğun olaraq məşqçi seçmək mümkündür. İndi baş məşqçi təyinatına tələsmək yanlışdır. Yığma üçün çalışdırıcı seçimi edilsə, deməli, Rövnəq Abdullayev və dəstəsi yenə də qalmağa, futbolun kökünə balta çalmağa davam etməyə çalışır.

FƏRİD