Layihə
Heydər Əliyev və idman
“Heydər Əliyev İli”, II yazı: SSRİ dönəmində respublikamızda idman növlərinin inkişafı
Azərbaycanda bir çox idman növlərinin inkişafı, yüksəlişi də məhz Ümummilli liderin respublikaya rəhbərlik etdiyi vaxta təsadüf edir.
Ənənəvi idman növlərindən başqa, respublikamızda yeni, ovaxta qədər elə də çox tanınmayan idman növlərinə maraq artmağa başlayırdı. İdman sahəsində SSRİ kimi qüdrətli dövlətin strateji siyasətini dərindən dərk edən respublika rəhbərliyi bu şəraitdən səmərəli istifadə edərək, Azərbaycanın bütün idman təşkilatlarını kütləviliyə yönəltməklə bərabər, yeni növlərin inkişafına imkan yaradırdı. Məhz həmin illərdə respublikamızda cüdo, bodibildinq, karate, akademik avarçəkmə və digər idman növləri təşəkkül tapmağa başladı.
Bu idman növlərinin təşəkkülü təsadüfi deyildi. Belə ki, qısa müddət ərzində respublikada yaradılan idman infrastrukturu kütləviliyi bir qədər də artırmış, daha çox insanın idmanla maraqlanmasına səbəb olmuşdu. İdmanla məşğul olmaq istəyənlərin sayı artdıqca rəngarənglik də yaranırdı. Nəticədə respublikada ənənəvi idman növlərindən başqa, tanış olmayan növlərlə də məşğul olanların sayı artırdı.
Belə rəngarəngliyin olmasının digər səbəbi idman cəmiyyətlərinin sayının artırılması və onların qarşısında qoyulan vəzifələr idi. Həmin dövrdə Azərbaycanda 15-dən artıq könüllü idman cəmiyyəti və təşkilatı fəaliyyət göstərirdi: “Dinamo”, “Neftçi”, “Burevestnik”, “Məhsul”, “Spartak” müəssisələrin, təsərrüfatların, elm və təhsil ocaqlarının kollektivlərini, minlərlə gənci, fəhlə və qulluqçuları əhatə edirdi.
Bu qədər idman cəmiyyətinə və güclü infrastruktura malik olmasına görə həmin illərdə bəzi ittifaq miqyaslı çempionatlar respublikamıza həvalə edildi. Onlar arasında 1972-ci il sərbəst güləş üzrə SSRİ kuboku və şahmat üzrə SSRİ kuboku yarışlarını qeyd etmək olar. Bundan başqa, 1973-cü ildə ilk dəfə keçirilən ümumittifaq səviyyəli bir yarışın – Gənclərin Birinci Ümumittifaq Oyunlarının Bakıda təşkil edilməsini xüsusi vurğulamaq lazımdır. Həmin oyunlarda respublikamızın idmançıları da uğurla çıxış etdilər. Atletlərimiz 2 qızıl və 1 bürünc, cüdoçularımız isə 1 bürünc medal qazandılar.
Heydər Əliyev SSRİ Nazirlər Kabineti sədrinin birinci müavini təyin edildikdən sonra Azərbaycanda idmana qayğını unutmadı. Bir faktı qeyd etmək lazımdır ki, həmin vəzifədə çalışarkən Ulu öndər həm də SSRİ-nin idman təsərrüfatına rəhbərlik etmişdir. Bu amil respublikamızda idmanın inkişafına xeyli təsir etdi. Həmin quruma rəhbərlik etməsinin SSRİ-də 1985-ci ildə keçirilən futbol üzrə gənclər arasında dünya çempionatının oyunlarının respublikamızın iki şəhərində – Bakıda və Sumqayıtda da baş tutmasında rolu danılmazdır.
Bir sözlə, Azərbaycan həmin illərdə ittifaqın idman həyatının vacib mexanizminə çevrilmişdi. Respublikamızda yaradılan infrastruktur müxtəlif növlərdə idmançıların peyda olmasına gətirib çıxarmışdı. Bunun da nəticəsində SSRİ-nin yığma komandalarında Azərbaycan idmançıları da liderlik mövqeyinə çıxmış və SSRİ-nin beynəlxalq turnirlərdə uğurlarında əhəmiyyətli rol oynamağa başlamışdılar. Qadın voleybolçu və həndbolçularımızın keçmiş ittifaq seçməsi heyətində olimpiya çempionu olması, Azərbaycan vaterpolunun nüfuz qazanması, güləş, avarçəkmə, şahmat, boks və digər növlərdə böyük uğurlar Ulu öndərin idmana xüsusi diqqətinin nəticəsi idi.
(I yazı ilə bu linkdən tanış ola bilərsiz)
İLQAR AĞAYEV
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə hazırlanıb.
Sahə: Uşaq və gənclərin fiziki və mənəvi inkişafında idmanın rolu